Skip to content

संगीत/कला समीक्षा

नारायणगोपालअघि र नारायणगोपालपछि

नेपाली सङ्गीतको इतिहास लेखिँदा बिफोर नारायणगोपाल र आफ्टर नारायणगोपाल भनेर नै लेखिनेछ, यसमा विवाद नरहला।

सुरेन्द्र महर्जन अमरको २२औं कृति ”सरिता-२” सार्वजनिक

गीत, सङ्गीत, चित्र लेखनबाट निरन्तर तीन दशकभन्दा बढी समयदेखि नेपाली साहित्य, चित्रकारी, गायन र सङ्गीतमा समर्पित हुँदै आउनु भएको कवि, गीतकार एवं साहित्यकार सुरेन्द्र महर्जन अमरको २२औं कृति पाँच, सात र पाँच हरफबाट सृजना भएको सत्र अक्षरमा तयार हुने जापानी शैलीबाट सृजना हुने हाइकु जसमा भूत, भविष्य वर्तमानदेखि लिएर वातावरणसम्म अटाउने ब्याख्या गरेमा धेरैभन्दा धेरै कुरा एउटै सृजनामा भेट्न सकिने साहित्य विद्यामा हाइकु नामबाट प्रख्यात सुरेन्द्र महर्जनको बाइसौं कृति ‘सरिता-२’ हाइकु सङ्ग्रह ओएसनेपालको आयोजनामा ओएसनेपाल म्युजिक अवार्ड-२०७६मा एक समारोहबीच सार्वजनिक गरिएको छ ।

दु:ख चिन्तामा परेकाछौ,

दु:ख चिन्तामा परेकाछौ, हामीलाई हाँस्न देऊ
केही त अब गर्न सक्छौ, खुसीहरू साट्न देऊ

बरु हामी मर्न तयारी छौ, टाढा भाग्न देऊ
दुख पीडा नदेऊ हामीलाई, सक्छौ भने बाँच्न देऊ

अभागी गोविन्द
कालिकोट
हाल जिल्ला निर्वाचन कार्यालय कालिकोट

कालोकेसमा

कालो केसमा रातो मेहन्दी टल्काई रणकीले ।
हातमा मोबाइल काखमा केटा पल्काई रणकीले ।।

उनको लागी मैले भने ,जिबन जिउन सिक ।
मैले बोले हाइ भनि मुन्टो ढक्काई रणकीले ।।

मर्ने होईन बाच्न सिक,संघर्ष गरेर भएपनि ।
बल्झीएको यो मुटुमा ,आगो सल्काई रणकीले ।।,

मैले गरे विहेको कुरा ,फोन गर्दा पनि ।
कुरा गर्दा गर्दै गरे ,अल्काई रणकीले ।।

गोविन्द बहादुर अभागी
रकु ४ सेरीज्युला
हाल जिल्ला निर्वाचन कार्यालय कालिकोट

सोझो मन

म सोझोलाई झुटो माया लाएर के पायौ ।
दीन रात मलाई तिमिले रुवाएर के पायौ ।।

आफ्नो ठाँनि माया गरे पराई ठानी गयौ फेरी ।
तिम्रो नाममा तड्पीएको म तड्पाएर के पयौ ऽ।।

तिमिले मलाई जिवनमा विर्सिने गरी कीन ।
मुना मदन जस्तै कथा बनाएर के पयौ ।।
गोविन्द बहादुर विक

कोक्रो हरायो, लोरी हरायो

यतिबेला बडो बिस्मातका साथ भन्नुपर्ने भएको छ– कोक्रो हरायो लोरी हरायो, ढिकी–जाँतो हरायो लोकगीत हरायो।

गीत–संगीतको समय

नेपाली गीत–संगीतको विकासमा राजारानी, नेता, मन्त्री, सभासद्, प्रशासक, उद्योग–व्यवसायीदेखि सैनिक र प्रहरीसम्मको योगदान छ।

नामहीन पात्रहरूको नाममा

रंगमञ्चलाई जीवन र भविष्य ठानेर नाट्यकर्ममा होमिन आउने विभिन्न अनुहार, आवाज र परिचय बोकेका ती नाम र पहिचान अब हराइसकेको छ।

गीतमा कविताको चमक

भारतीय सिनेजगत्का चर्चित संगीतकार एव म गायक एआर रहमानले हलिउडको सिनेमा स्लम डग मिलिनियरका निम्ति पहिलो पटक ओस्कार पुरस्कार पाए र उनले ओस्कार पाएपछि आफ्ना माता करिना बेगमलाई सम्झिए र भावकुतावश भने, मेरे पास माँ है।

चलचित्रमा महिलाले मारेको फड्को

नेपाली चलचित्रको अधबैंसे परम्परामा महिलाको चौतर्फी सहभागिताको स्थिति भने बल्ल युवान्मुख हुँदै छ।

सिनेमा अन्तत: सिनेमा

एउटा निबन्ध छ, एउटा फुच्चेले लेखेको। जापानका प्रसिद्ध उपन्यासकार सिगा नायोयाको नातिले लेखेको निबन्धको शीर्षक छ, ‘मेरो कुकुर’।

दार्जिलिङको सरगम

आधुनिक नेपालको राजनीतिक नक्सालाई मेची–महाकाली नदीले छुट्याइदिएको छ। संगीत र साहित्यको मानचित्रबाट मेचीपारिको दार्जिलिङलाई मेटिदियो भने नेपाली सभ्यताको मानचित्र सग्लो हुँदैन।

संगीत शताब्दी

जुद्धशमशेर राणाको पालासम्म नेपाली गीतको खासै लहर थिएन। दरबारका ठूलाबडाकहाँ जम्ने सांगीतिक ‘मेहफिल’मा उर्दु र हिन्दी गीत नै धेरै बज्थे।

संगीतमा राष्ट्रिय पहिचानको खोजी

हामीले देशभर योजनाबद्ध तरिकाले संगीतलाई एउटा अभियानका रूपमा बढाउने हो भने हाम्रो संगीतले स्वतः राष्ट्रिय पहिचानको बाटो समात्नेछ ।